30 - Jun20:15
|
'Komm Trost der Welt'
Concert door het Harvestehuder Kammerchor (Hamburg) o.l.v. Edzard Burchards en Pieter van Dijk, orgel.
Het geluid van de menselijke stem blijft tot de verbeelding spreken, hij raakt snaren van diepe smart en grote vreugd. Neem bijvoorbeeld Die Winterreise van Franz Schubert of het Alexanders Feast van George Friedrich Handel: ultieme individuele droefheid tegenover collectieve opgetogenheid en bravoure die zonder de menselijke stem niet tot een zo grootse uitdrukking komt. Het Harvestehuder Kammerchor o.l.v. Edzard Burchards en Pieter van Dijk verklanken in dit concert eveneens tegengestelde gemoedstoestanden van verlatenheid en hoop, wel het hevigst in Hugo Wolfs' 'Komm, Trost der Welt du stille Nacht'. Koor- en orgelklank versmelten hier samen in passende emotionele muziek uit de achttiende en negentiende eeuw. De pauze, stilte voor bezinning, is het omslagpunt; vroegtijdig weggaan is dan ook geen optie.
Komm Trost der Welt
Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847)
- Warum toben die Heiden [op. 78, nr. 1]
- Richte mich, Gott [op. 78, nr. 2]
- Fuge in f-moll (orgel)
Joseph Rheinberger (1839-1901)
Abendlied [op. 69, nr. 3]
Hugo Wolf (1860-1903)
Resignation
Max Reger (1873-1916)
Straf mich nicht in deiner Zorn [op. 67] (orgel)
Johann Christoph Friedrich Bach (1732-1795)
Ich lieg und schlafe ganz mit Frieden
PAUZE
Johann Sebastian Bach (1685-1750)Komm, Jesu, komm [BWV 229]
Henderick Speuy (1575-1625)
Wie nach einem Wasserquelle (orgel)
Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621)
- Ainsi qu'on oit le cerf bruire (Ps. 42)
- Or soit loué l'Éternel
Johannes Brahms (1833-1897)
- Fuge as-moll (orgel)
- Warum ist das Licht gegeben [op. 74, nr. 1]
Het Harvestehuder Kammerchor nodigt u uit voor een gevarieerde klankreis door gewijde a capella koormuziek. De voorgestelde werken, gecomponeerd tussen het begin van de zeventiende en het einde van de negentiende eeuw, bieden een duizelingwekkende stilistische verscheidenheid, verweven met verschillende tradities.
Voor het grootste deel zijn het psalmzettingen. Psalmen waren al belangrijke gebedsliederen in de Joodse traditie. In de loop der eeuwen werden ze eerst in het Grieks vertaald, daarna in het Latijn, en herhaaldelijk opnieuw geïnterpreteerd, vooral wat betreft hun verwijzing naar Christus. Tijdens de reformatie werden ze in de landstalen vertaald door zeer gerespecteerde dichters. Clément Marot, bijvoorbeeld, schreef het Geneefse Psalter, waaruit Sweelinck zettingen putte. Luther publiceerde zijn Duitse Psalter in 1524.
Sporen van de responsoriale of antifonale praktijk in het psalmzingen zijn in de composities terug te vinden: contrasterende nevenschikking van individuele stemmen en koor bij Mendelssohn; levendige dialoog tussen de stemgroepen bij Sweelinck. Bachs prachtige en virtuoze dubbelkorigheid werd een bewonderd model voor de volgende generaties, te beginnen met zijn zoon Johann Christoph Friedrich en Mendelssohn.
Onder invloed van het historicisme putte de kerkmuziek van de negentiende eeuw niet alleen uit Bach, maar ook uit de bron van de klassieke vocale polyfonie, die men bij Rheinberger en tot op zekere hoogte bij Brahms weer tot leven hoort komen.
Thematisch stelt het programma de opstand van de heidenen en de toorn van God tegenover de belofte van de hemelse vrede, de "valse boze mensen" tegenover de waarheid van God, de nacht en het verlangen naar de dood tegenover het ontwaken in het ochtendlicht van het eeuwige leven. Sweelinck brengt een speciale toets met de lofzang van zijn hemels concerto. Wolf en Eichendorff verenigen zich in een geheel eigen poëtisch 'geestelijk lied'.
Pieter van Dijk
Harvestehuder Kammerchor
Edzard Burchards (1966)
Koorstraat 2, Alkmaar 1811GP