|
29 - Jun20:15
|
'Echo & Risposta'
Concert door Les Cornets Noirs.
Ooit was de cornetto, ook wel zink genoemd, een populair blaasinstrument dat de bespeler ervan veel status gaf. Vanuit de bergen van het vroege zestiende-eeuwse Italië komt dit wonderlijk speelse geluid nu naar het vlakke Noord-Hollandse land om aan te sluiten bij de magistrale even oude klank van het Van Covelensorgel. Dat wordt een liefdesrelatie waarop Claudio Monteverdi jaloers was geweest, als hij had geweten waar Alkmaar lag. De muziek die Gebhard David, Frithjof Smith en Johannes Strobl (Les Cornets Noirs) gaan laten horen is bijna een eeuw jonger dan de instrumenten die ze bespelen. Dat maakt het des te spannender: een oud geluid dat nog modern genoeg is om de composities van de Hollandse Sweelinck, de Duitse Hassler en de Italiaanse Riccio te laten klinken. Het wordt beslist een unieke niet te versmaden ervaring.
Johannes Strobl, orgel
Gebhard David, zink
Frithjof Smith, zink
Les Cornets Noirs
Gespecialiseerd in de muziek van de Italiaanse en Duitse vroege barok, heeft het instrumentaal ensemble Les Cornets Noirs internationaal naam gemaakt.
De zes musici met verschillende achtergronden hebben elkaar ontmoet tijdens hun gezamenlijke studiejaren aan de Schola Cantorum Basiliensis, het onderwijs- en onderzoeksinstituut voor oude muziek aan het conservatorium van Basel. Zij hebben sindsdien hun gemeenschappelijke belangstelling voor 17e-eeuwse muziek verder ontwikkeld in doorlopend werk.
Het ensemble werd in 1997 opgericht door Gebhard David en Bork-Frithjof Smith en richt zich op solo- en ensemble-literatuur voor de cornet (Italiaans: cornetto, Frans: cornet, ook wel zwarte cornet genoemd vanwege de leren omhulling), die in dit tijdperk ten zuiden en ten noorden van de Alpen zijn hoogtijdagen beleefde.
Lodovico Grossi da Viadana (ca. 1560-1627)
Canzon francese in risposta
(Cento concerti ecclesiastici, Venezia 1602)
Christian Erbach (ca. 1585-1635)
Toccata primi toni
(Torino, Biblioteca Nazionale Universitaria, Ms. Raccolta Foà 3)
Giuseppe Scarani (early 17th century)
Sonata tertia à 2 soprani
(Sonate concertate a due e tre voci, Venezia 1630)
Johann Ulrich Steigleder (1593-1635)
Vater unser im Himmelreich
- 4./4. Vocum. Coral im Discant
- 13./2. Voc. Contra puncto duplici
- 20./ Coral im Tenor. 3. Vocum
- 33./ Coral im Baß. 4. Vocum
(Tabulatur Buch Darinnen dass Vatter unser ... viertzig mal varirt würdt, Strassburg 1627)
Giovanni Battista Riccio (early 17th century)
Canzon à 2 in echo proposta
(Il secondo libro delle divine lodi, Venezia 1614)
Carl van der Hoven (1580-1661)
Fantasia
(Torino, Biblioteca Nazionale Universitaria, Ms. Raccolta Giordano 7)
Andrea Falconieri (1585/86-1656)
Passacalle à 3
(Il primo libro di canzone, Napoli 1650)
Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621)
Psalm 36 [SwWV 311]
- Versus [primus]
- Versus secundus
- Versus tertius Cum pedali
(Torino, Biblioteca Nazionale Universitaria, Ms. Raccolta Giordano 5)
PAUZE
Jan Pieterszoon Sweelinck
Fantasia à 4. Echo [SwWV 260]
(Liège, Bibliothèque de l'Université, MS 153; Liber Fratrum Cruciferorum Leodinensum)
Nicolò Corradini (ca. 1585-1646)
Suonata à 2 cornetti in risposta. La Golferamma
(Partitura del primo libro de canzoni francese a 4. & alcune sonate, Venezia 1624)
Hans Leo Hassler (1564-1612)
Toccata sexti toni
(Torino, Biblioteca Nazionale Universitaria, Ms. Raccolta Giordano 2)
Giovanni Martino Cesare (ca. 1590-1667)
Echo. 3 Cornetti ò violini
(Musicali melodie, München 1621)
Samuel Scheidt (1587-1654)
Hertzlich lieb hab ich dich, o Herr [SSWV 130]
Bicinium
- Secundus Versus Coloratus per omnes voces
(Pars secunda tabulaturae, Hamburg 1624)
Benedetto Re (early 17th century)
Canzone à 4 accomodata a suonare a duoi chori
(Caterina Assandra: Motetti a due & tre, Milano 1609)
Ondanks hun verschillende bouwdata hebben het Van Covelensorgel van de St. Laurenskerk te Alkmaar (1511) en de Bossart-orgels van de Klosterkirche Muri in Zwitserland (1743) één ding gemeen: de toonhoogte van ca. 426 Hz. Om de historische instrumenten van de abdijkerk van Muri te kunnen integreren in uitvoeringen van instrumentale en kerkelijke muziek met grote ensembles, werden speciaal voor het ensemble Les Cornets Noirs twee tanden gebouwd, waarvan de toonhoogte overeenkomt met die van de orgels. Nu zijn we verheugd met deze "Muri prongs" naar Alkmaar te komen en ze samen te brengen met het prachtige Van Covelensorgel.
In ons programma nemen we het publiek mee terug naar het begin van de zeventiende eeuw, toen de cornett zijn grote bloeitijd beleefde, vooral in Italië en Duitsland. De cornetti verschijnen niet alleen als duo, maar herhaaldelijk "in echo" of "in risposta", waardoor een echt dubbelkoor ontstaat in de kleinste bezetting. Twee grotere orgelwerken van Jan Pieterszoon Sweelinck worden afgewisseld met muziek van zijn tijdgenoten die in Midden- en Zuid-Duitsland actief waren.
