De betere Schnitger?

Ik herinneren me de eerste keer nog goed dat ik het Alkmaarse orgel hoorde, zomer 1979, het maakte diepe indruk op me. Nu ben ik de vaste bespeler van het instrument en wil ik u graag opmerkzaam maken op het aan Frans Caspar Schnitger gewijde symposium: de betere Schnitger? In 1725 veroverde de toen al wereldberoemde orgelbouw-dynastie Schnitger ook Holland. Met de renovatie van het Alkmaarse Van Hagerbeerorgel gaf Frans Caspar zijn visitekaartje af met een briljant instrument met vele prachtige en toen nog onbekende geluiden. Dankzij chronisch geldgebrek in de eeuwen na de renovatie bleef het Alkmaarse orgel vrijwel gaaf bewaard en getuigt het nog steeds van de enorme kwaliteit die de Schnitger familie toen al uitstraalde en representeerde. In 2019 wordt vader Arp herdacht die 300 jaar geleden in 1719 in Hamburg overleed. Wat zijn de verschillen tussen de instrumenten van vader en zoon? Ging Franz Caspar nieuwe wegen? Hoe is de relatie met de orgels in Midden-Europa? Welke ervaringen zijn er opgedaan met het restaureren van Schnitger orgels en welke inspiratie geeft deze Stradivarius onder de orgels aan nieuwe generaties? Dat zijn thema's en vragen die tijdens het symposium de betere Schnitger? belicht zullen worden.

Jonge orgelexperts delen hun kennis en voeren bezoekers mee naar lang vervlogen tijden en instrumenten met een bijzonder design en betoverende klanken. Laat me u in het kort de collega?s presenteren die de lezingen zullen verzorgen.

Martin Böcker is organist van het oudste orgel van Arp Schnitger in Stade in de Cosmae kerk. Böcker is als orgeladviseur één van de grote aanjagers van restauraties en reconstructies van Schnitger-orgels in das Alte Land, het gebied ten noorden van Hamburg waar zich na de reformatie veel Hollanders vestigden.
Krzysztof Urbaniak is naast zijn activiteiten als concertorganist en docent zeer actief in het onderzoeken van de oude Poolse orgelcultuur, die nauw verbonden was met de Duitse orgelbouwtradities. Hij was orgeladviseur bij de restauratie van de Hildebrand-orgel in Paslek, toentertijd Preussisch Holland genoemd. Hij zal de invloed van Schnitger in midden Europa uit de doeken doen.
Cees van der Poel is betrokken bij de restauratieplannen voor het 4-manuaals Schnitger-orgel in Zwolle, het laatste orgel van Arp en het eerste grote instrument dat Frans Caspar completeerde. Voor deze restauratie vormt het Alkmaarse grote orgel een belangrijk ijkpunt. Ook aan Duitse tijdgenoten van Frans Caspar zal aandacht worden besteed.
Gerben Gritter promoveerde op de orgelbouwer Christian Müller de bouwer van het Haarlemse Bavo orgel. Hij belicht verschillen en overeenkomsten tussen Schnitger en Müller.
Frank van Wijk vertelt over de vernieuwende eigenschappen die het Alkmaarse orgel ons ook nu nog heeft te bieden. Frank publiceerde diverse boeken en artikelen over de Alkmaarse orgels en is samen met mij verantwoordelijk voor de artistieke inhoud van het Orgelfestival Holland.

Ik hoop u op zondag 23 juni in Alkmaar te mogen ontmoeten!
Pieter van Dijk